Είναι τόσο εύκολο να κατηγορήσει κάποιος το σύστημα, τους πολιτικούς, την ράτσα μας, και γενικά, μια απροσδιόριστη συμπαγή ομάδα ανθρώπων έναντι των οποίων θεωρούμε πως υπερτερούμε όταν ένα σκηνικό στην ζωή δεν ταυτίζεται με το σύστημα αξιών και πεποιθήσεών μας. Το άρθρο αυτό δεν θα είναι μια ελαφρυντική ρητορική για την υπεράσπιση του ηλίθιου της διπλανής πόρτας. Θα προσπαθήσει να προσεγγίσει τον τρόπο σκέψης που χωρίζει τους ανθρώπους, τους αποξενώνει και έχει σαν αποτέλεσμα την υπεροψία και την περιφρόνηση. Χαρακτηριστικά της ψυχοσύνθεσής μας που δυσχεραίνουν την ειρήνη μεταξύ όλων των ανθρώπων του κόσμου.
Από την γέννηση της ανθρωπότητας, κοινότητες με κοινά βιώματα λόγω της ανάγκης που υπήρχε πάντοτε για αλληλοβοήθεια στο κυνήγι, την καλλιέργεια της γης και την ασφάλεια, αναπτύσσανε κοινούς κώδικες επικοινωνίας, τελετουργίες και συνήθειες. Η μεγάλη γεωγραφική απόσταση από άλλες κοινότητες συνετέλεσε στην απόκλισή τους σε επίπεδο κουλτούρας. Υπήρχε δε πάντοτε η αίσθηση της εξουσίας του πιο ισχυρού ή αλλιώς – εάν οι πολιτικές αποχρώσεις καθιστούς την ανάγνωση δύσπεπτη – υπήρχε πάντοτε η αίσθηση του κύρους του νοητικά ικανότερου. Ο ανταγωνισμός μέσα στην ίδια την κοινότητα αλλά και σε σύγκριση με άλλες κοινότητες οδηγούσε πάντοτε στην σύγκρουση, φυσικά σε όλα τα επίπεδα. Ίσως η υπεράσπιση των ιδανικών και του τρόπου ζωής μιας κοινότητας έναντι μιας γειτονικής, να ήταν ανάγκη επιβίωσης,. Σε πολλές περιπτώσεις πάλι λόγω μεγαλύτερης ανάγκης για αλληλοβοήθεια, ευνοήθηκαν οι ευρύτερες συσπειρώσεις μεταξύ κοινοτήτων. Η κατάκτηση όμως μιας φαινομενικής αυτονομίας και αυτοπεποίθησης γεννούσε πάντοτε την ανάγκη υπεράσπισης της.
Ο Αριστοτέλης έγραψε πως «Πρώτιστος αναγκαίος όρος προς ύπαρξιν πόλεως είναι τόσος πληθυσμός, όσος απαιτείται ώστε να ζεί εν αυταρκεία ως κοινωνική οργάνωσις». Αυτό σήμερα μπορεί να σημαίνει πως ευνοείται η κοινωνική αρμονία όταν υπάρχει ρέγουλα στον πληθυσμό που φιλοξενείται σε έναν τόπο. Τα νέα μέσα επικοινωνίας όμως στον σύγχρονο αστικοποιημένο δυτικό κόσμο μας έχουν επιτρέψει να συσχετιζόμαστε πάντοτε με τους ανθρώπους με τους οποίους κατά βάσει συμφωνούμε. Μία από τις πραγματικότητες που πιθανώς να έχει αλλάξει από τους προϊστορικούς χρόνους είναι η διαμόρφωση κοινοτήτων, όχι με βάση την γεωγραφική θέση αλλά την ηθική στάση, κάποιες συνήθειες, δραστηριότητες, την πίστη σε ένα ανώτερο ον και άλλες πολλές τελετουργίες που μας δίνουν την δυνατότητα να συσπειρωνόμαστε σε ιδιότυπες κοινότητες και την ευκαιρία να αισθανθούμε δυνατότεροι ενώ κολυμπάμε στη μάζα και να υπερασπιζόμαστε την συνοχή της κοινότητας αυτής. Ίσως για αυτό τον λόγο οι κάτοικοι της μεγαλούπολης να είναι τόσο εχθρικοί μέχρι να βρεθούν με τους ομοίους τους.
Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός, ΠΑΣΟΚ – Νέα Δημοκρατία, κοινωνικές τάξεις, μουσουλμάνοι – χριστιανοί, ντόπιοι και μετανάστες, πολίτες και πολιτικοί, δύση και ανατολή, το σύστημα, ΜΑΤ και διαδηλωτές, σε μια στιγμή διαύγειας, μέσα από τα μάτια ενός εξωγήινου παρατηρητή γίνονται εκφάνσεις της πεισματικής μας άρνησης να συλλογιστούμε πόσο αλληλένδετοι είμαστε και πόσες αλήθειες μας συνδέουν.
Μπορεί να μην το αντιλαμβανόμαστε αλλά τείνουμε να συμφωνούμε παρέα με τους συνομιλητές μας για τις παραξενιές αυτού του κόσμου παρά το γεγονός πως είμαστε η μειονότητα, μα οι παραξενιές που συζητιούνται είναι διαφορετικές από παρέα σε παρέα. Για παράδειγμα, μια παρέα φιλελεύθερων πολιτικών δυσκολεύεται σίγουρα να καταλάβει πως είναι δυνατό, όλοι οι άλλοι να μην καταλαβαίνουν ότι η πλήρης ελευθερία του κεφαλαίου θα οδηγήσει στην σωτηρία του κόσμου, οι οπαδοί μιας ποδοσφαιρικής ομάδας βλέπουν τους οπαδούς της αντίπαλης ομάδας σαν τελείως κουρέλες, η μουσική γίνεται ένα χαρακτηριστικό πεδίο περιφρόνησης των ανθρώπων όταν πολλοί αρέσκονται σε πιο ανάλαφρα ακούσματα από άλλους και φυσικά, δεν μπορεί να μην βλέπει κάποιος τις αναφορές στο «σύστημα» και τα χαρακτηριστικά του.
Κανείς ποτέ δεν εντάσσει τον εαυτό του μέσα στο «σύστημα». Η αναφορά στο σύστημα πάντα φέρει αρνητικές αποχρώσεις παρά το γεγονός πως και εμείς οι ίδιοι αποτελούμε μέρος του συστήματος αυτού. Ομάδες ανθρώπων κατηγορούν τον καπιταλισμό ενώ την ίδια στιγμή απολαμβάνουν τα οφέλη του. Άλλες κοινότητες προτείνουν συλλογικές δράσεις για την αλλαγή της κοινωνίας στοχεύοντας όμως τις δράσεις αυτές προς εκείνους που έτσι και αλλιώς τις συμμερίζονται.
Πιθανώς όλοι να προσπαθούμε να αντλήσουμε το νόημα τις ζωής υπεραπλουστεύοντας την καθημερινότητα και προσπαθώντας να αναλύσουμε ομαδοποιώντας το όλο σε βολικές κατηγορίες. Πιθανώς να επιθυμούμε να κατανοήσουμε τον εαυτό μας αντιπαραβάλλοντας την συνείδησή μας στις κατηγορίες που έχουμε συνθέσει και ορίσει και πιθανώς να θέλουμε την ασφάλεια της ταύτισης με μια ευρύτερη ομάδα ανθρώπων έτσι ώστε να μην μας τρομάζει η μοναξιά αλλά θέση μου είναι πως όλες αυτές οι ανθρώπινες αδυναμίες είναι τελικά σε βάρος της ανάγκης που υπάρχει να βρούμε τα σημεία που μας ενώνουν, να σεβαστούμε την διαφορετικότητα και να αποκτήσουμε την διάθεση να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο στο να ανακαλύψουμε το καλό εκεί που πρότινος σπεύδαμε να δούμε το κακό.
Ο Ινδός Φιλόσοφος Τζίντου Κρισναμούρτι ισχυρίζεται πως η επόμενη επανάσταση θα είναι μια επανάσταση της σκέψης. Οι άνθρωποι που ξεκινάνε τώρα το ταξίδι της ζωής, λόγω της κατακόρυφης εξέλιξης της τεχνολογίας, θα βρεθούν σε λίγα χρόνια αντιμέτωποι με ένα παγκόσμιο μωσαϊκό ιδεών και ερεθισμάτων και η αίσθηση της ενότητας, ίσως αποδειχθεί καίριο εργαλείο για την απορρόφησή του. Ίσως οι δάσκαλοι να πρέπει να αρχίσουν από τώρα να προσπαθούν.
